– Column door Bas van der Weerd –
Nio komt naar Europa en is volop in het nieuws. Niet alleen omdat deze Chinese startup interessante elektrische auto’s maakt, maar ook omdat Nio een technologie heeft bedacht waarbij je een accupakket in een paar minuten om kunt wisselen voor een volle. Is zo’n Power Swap Station een leuke gimmick, of misschien wel ‘the next big thing’?
Snelladen valt best wel mee
Een van de zaken waar aspirant kopers van elektrische auto’s tegenop zien, is de combinatie van een geringe actieradius en te lange oplaadtijd bij de snelladers. Wie regelmatig met een elektrische auto rijdt, weet dat het in de praktijk zo’n vaart niet loopt. Ten eerste ga je normaal gesproken altijd met een volle accu van huis. Je hebt dan ook helemaal niet zo vaak een snellader nodig. Hooguit bij een rite naar de andere kant van het land. En ook dan is een minuut of 10-15 aan de snellader vaak genoeg om weer thuis te kunnen komen.
Tijdens een lange vakantierit neem je – want zo verstandig ben je wel – sowieso iedere twee uur een pauze. Dan merk je dat het best wel meevalt met dat snelladen. Dat doe je immers gewoon tijdens die pauzes. Die pauzes worden dan alleen zo nu en dan een kwartiertje langer. Met een gemiddelde elektrische auto ben je op een rit van pak ‘m beet duizend kilometer misschien een of anderhalf uur extra aan oplaadtijd kwijt. Dat is natuurlijk ook extra rusttijd, zodat je daardoor ook minder moe aankomt, zoals ik zelf heb ondervonden. Al met al is het huidige idee van de auto thuis of aan de straat opladen en onderweg zo nodig een snellader opzoeken helemaal niet zo verkeerd.
Congestie
Alleen zijn er langs de doorgaande wegen naar richting de vakantiegebieden in het midden en zuiden van Europa niet altijd genoeg snellaadstations, zodat daar congestie dreigt. In Frankrijk waren er zelfs amper snellaadstations. Gelukkig is daar een inhaalslag gaande.
En worden steeds meer snellaadparken gebouwd in Europa. Maar omdat het laden hoe dan ook steeds een half uur(tje) duurt, zijn de laadzuilen daar op drukke dagen vaak overbezet. Die congestie is iets zijn waar we de komende (tientallen) jaren nog mee moeten leven. De infrastructuur is immers nog steeds in een groeifase. Maar ideaal is het niet. Allesbehalve zelfs.
Het feit dat sommige mensen het ook nog eens nodig vinden om tot ver boven de 80 procent te moeten laden, is dan ook niet handig. Verder bevat het navigatiesysteem van elektrische auto’s lang niet altijd een compleet overzicht van alle snelladers en zijn die systemen vaak ook niet zo intelligent dat je kunt zien waar daadwerkelijk vrije laadzuilen zijn. Dat zorgt ervoor dat de ‘last’ niet optimaal verdeeld wordt. Tot overmaat van ramp zijn veel snellaadzuilen ook nog eens regelmatig defect. Dat samen zorgt op topdagen voor de nodige ergernis en lange wachttijden.
Zoiets zou je inderdaad kunnen voorkomen door een accuwisselsysteem op te zetten. Je schuift aan in de rij – want die zal er op topdagen altijd zijn – en als je aan de beurt bent kun je binnen een paar minuten weer verder met een volle accu. Dat zal niet veel langer duren dan een tankbeurt langs de Duitse Autobahn.
Leuk bedacht, maar…
Hoewel ik het idee van Nio echt heel goed vind, ben ik bang dat het niet ‘the next big thing’ op het gebied van elektrisch rijden wordt. Althans niet bij elektrische personenwagens. Maar laat ik het concept niet meteen te kort doen en nog een paar voordelen noemen.
Accu helemaal opgeladen
De accu die je bij zo’n accuwisselstation meekrijgt, is volledig opgeladen. Nou ja, niet helemaal. Men streeft er wel naar. Nio garandeert op dit moment dat de accu minimaal 90 procent is opgeladen. Dit in tegenstelling tot de 80 procent acculading die bij het reguliere snelladen gebruikelijk is. Maar die 10 procent is weer een extra stukje rijbereik, waardoor je in totaal toch ook 10 procent minder vaak de accu moet omruilen of snelladen. Alle beetjes helpen, en soms zelfs enorm. Bedenk even dat ons fileprobleem nagenoeg is opgelost als er 10 procent minder auto’s zouden zijn.
Accucapaciteit makkelijk aan te passen
Zoals Nio ook hier binnenkort mogelijk maakt: je kunt je accupakket bij zo’n wisselstation omruilen voor een met een grotere of kleinere capaciteit, als je daar behoefte aan hebt. Je hoeft dus niet het hele jaar met een groot accupakket rond te rijden omdat je één keer per jaar met de auto op wintersport gaat.
Minder accudegradatie
Het regelmatig gebruik maken van de snellader opladen Wie met zijn elektrische auto regelmatig bij de snellader oplaadt, zal de levensduur van de accu een beetje bekorten. De accuwisselstations laden de accu’s wel ‘netjes’ op.
Makkelijker te monitoren
Accupakketten zijn complexe systemen. Bij die accuwisselstations kunnen ze goed worden gemonitord. Als er een defect wordt waargenomen, kan het accupakket meteen uit het roulatiesysteem worden genomen.
Makkelijker te repareren en recyclen
Zo’n accuwisselsysteem werkt alleen met ‘universele’ accupakketten. Daarvoor is veel makkelijker een efficiënt recyclesysteem op te zetten. Bovendien is het repareren van dit soort accupakketten ook veel makkelijker dan pakketten die vast in de bodem van een auto zijn ingebouwd.
Minder ruimte nodig
Accuwisselstations zijn fysiek veel kleiner dan laadpleinen. Ook de ruimte eromheen kan veel kleiner zijn. De auto’s zijn er na een paar minuten weer weg. Ook op heel drukke locaties zullen ze veel minder oppervlakte innemen dan laadpleinen. Opschalen is dan ook veel eenvoudiger.
Werkt alleen als ‘ecosysteem’
Bovenstaande voordelen geven het al een beetje aan. Nio gebruikt het accuwisselconcept nu als USP, maar eigenlijk zou pas echt tot zijn recht komen als er een soort ‘universele standaard’ is, waar alle merken en modellen gebruik van kunnen maken. Een allesomvattend ecosysteem, met een beperkt aantal universeel bruikbare accupakketten.
Maar ja, dat ‘universele’ moet natuurlijk wel van de grond kunnen komen. Ik vrees dat het nagenoeg onmogelijk zal zijn om alle fabrikanten zover te krijgen dat ze zich hiermee gaan conformeren. Die moeten zich hiermee immers ook beperkingen opleggen. Het wordt moeilijker om je te onderscheiden op het gebied van design, prestaties en technologie. Pas als we de auto minder als heilige koe en meer als werkpaard gaan beschouwen, zouden we die noodzakelijke stappen kunnen zetten.
Toch een utopie
Ik ben alleen bang dat dit alleen zolang gaat duren, dat het wordt ingehaald door een andere ‘the next big thing’: solid-state accu’s. Die combineren een grotere capaciteit met een veel hogere laadsnelheid. Jammer, want ook die solid-state accu’s lossen namelijk maar een deel van het probleem op.
Zie je het al voor je hoe het in de toekomst op een zwarte zaterdag toe zal gaan? Half Europa gaat dan tegelijk met de elektrische auto op vakantie. Eerst zetten we de avond voor vertrek allemaal de auto thuis of op straat aan de laadpaal. Leuk voor het elektriciteitsnetwerk… En onderweg moeten we allemaal ergens aan de snellader. En daar staan we ook met solid-state accu’s minstens een kwartier. Sommige mensen willen toch tot 100 procent laden, andere mensen zijn tijdens het laden aan het lunchen en vergeten de tijd, en een aantal snellaadzuilen is defect. Kortom: dat kan niet anders dan één grote chaos worden.
Juist, dan zijn die accuwisselstations toch wel wat handiger. Dat gaat ongeveer net zoals met tanken, en dat concept heeft zich al meer dan honderd jaar ruimschoots bewezen. Zolang de wisselstations maar genoeg volgeladen accupakketten op voorraad hebben – je zou daarvoor een soort van reserveringssysteem op kunnen zetten – gaat het helemaal goed.
Wél te realiseren voor elektrische trucks
Als er naar mijn mening een situatie is waar het accuwisselstation écht een oplossing is, dan is het wel voor elektrische trucks. Ten eerste zijn er veel minder merken dan bij de personenauto’s. Een aantal van die merken valt ook nog eens onder één holding. Bovendien is er op dat gebied ook veel meer samenwerking.
Verder zijn trucks minder designgevoelig en moeten ze qua afmetingen sowieso al aan bepaalde standaarden voldoen. Dan is het veel eenvoudiger om een aantal uniforme accupakketten en voertuigen te ontwikkelen.
Op dit moment streeft men ernaar dat trucks hun accu’s op gaan laden tijdens de kortere en langere rustpauzes. Maar die planning komt heel erg nauw. De hoeveelheid parkeer- en rustplaatsen is nu vaak al veel te krap. En straks moet er bij iedere plaats – voor iedere geparkeerde truck – een laadpaal of snellader beschikbaar zijn. Neem van mij aan dat dat gewoon niet gaat werken. Laat die parkeerplaatsen lekker zoals ze zijn en bouw bij het begin of eind daarvan steeds een accuwisselstation. Dat is in alle opzichten veel gemakkelijker te realiseren. Als dan ook de tankstations door accuwisselstations zijn vervangen zou je een goed functionerend systeem moeten hebben.
Er zijn trouwens al accuwisselsystemen in gebruik voor cargobikes, en met succes. Dan zou het met trucks en bestelwagens ook moeten kunnen. Het wisselen van een accu gaat trouwens zelfs sneller dan het tanken van diesel, wist je dat?
Gaan we swappen, of toch maar niet?
Je hebt het allang begrepen: ik ben een voorstander van swappen. Alleen voorzien ik dat het bij de personenauto’s niet van de grond komt, maar dat er bij de trucks (en bestelwagens) wel genoeg kansen zijn. Wat vind jij? Moeten we gaan swappen, of niet swappen? Laat het even weten in de comments.
