Toyota Mirai: tegen de stroom in, of een troef voor de toekomst? Column door Bas van der Weerd

Toyota Mirai waterstofauto toekomst

Deze week presenteerde Toyota de tweede generatie van de Mirai. En ook al heeft de nieuwe Mirai een veel toegankelijker uiterlijk dan zijn voorganger en is hij een stuk goedkoper, een waterstofauto blijft een bijna onverkoopbare auto. Te duur, en te weinig tankstations. Redenen waarom ‘waterstof’ het niet gaat redden als ‘brandstof van de toekomst’. Of juist wél?

Tegen de stroom in?

Een aantal jaren geleden was ‘waterstof’ een belofte voor de toekomst. Maar dat de normale elektrische auto (BEV) min of meer ook. Nu we middenin de transitie naar elektrisch rijden zitten, is iedereen duidelijk dat die transitie afgeremd wordt door het feit niet dat een elektrische auto’s qua aanschaf duurder zijn en dat ook de beschikbaarheid van laadpunten een zekere drempel opwerpt. Waterstofauto’s zijn nóg duurder en waterstof tanken kan in ons land nog steeds op slechts een handvol locaties. Daarmee zou je denken dat het verkopen van waterstofauto’s een kansloze missie is. En dat wordt maar al te vaak gezegd, en niet geheel onterecht.

Toyota Mirai brandstofcel

Maar toch….

Een waterstofauto kun je wel in een paar minuten voltanken, een groot voordeel ten opzichte van de tijd dat je met een BEV bij de snellader staat. Bovendien biedt ‘waterstof’ de mogelijkheid om energie in tanks of tankwagens op te slaan, en te vervoeren. Elektriciteit opslaan en (zonder leidingen) vervoeren kan alleen in kostbare accu’s. En die accu’s zijn vanwege de schaarse grondstoffen ook niet echt een aanwinst voor een schoner milieu. Daarom blijft ‘waterstof’ een interessant alternatief. Maar gezien de prijzen en gebrekkige tankinfrastructuur zal ‘waterstof’ bij de personenauto’s niet zomaar van de grond komen.

Geeft het openbaar vervoer en vrachtvervoer het beslissende zetje?

Het daarvoor benodigde ‘beslissende zetje’ zou wel eens uit het vrachtvervoer en openbaar kunnen komen. Want daar lijkt iedereen opeens bezig met waterstof en brandstofcellen. Nagenoeg alle grote fabrikanten zijn er opeens mee bezig. Het lijkt wel of niemand de boot wil missen en klaar wil zijn om mee te doen, als waterstof daar op gang komt. Ergens is het ook niet zo vreemd, dat ‘waterstof’ daar eerder op gang komt.

Waterstoftruck Hyundai

Het gebrek aan waterstoftankstations is daar ook niet zo’n probleem. De meeste vrachtauto’s en bussen rijden in een bepaalde regio, of over lange afstanden. Dus of ze zijn iedere dag wel een keer in de buurt van een tankstation, of het tanken valt goed in de route in te plannen. Volgens de mensen van het Zwitserse energieconcern Alpiq kost zo’n tankstation een miljoen euro maar kan het al rendabel draaien als er iedere dag tien auto’s komen tanken. Het opzetten van zo’n tankstation kan dus best een lucratieve business zijn.

Meerprijs brandstofcel niet allesbepalend

Verder is de industrie, waar het vrachtvervoer toch veel mee te maken heeft, al jaren bekend met deze brandstof. Ook is de meer prijs van een brandstofcel bij een toch al kostbare vrachtauto een minder grote factor. Daar kijkt men vooral naar de totale TCO (Total Cost of Ownership), waar de aanschafprijs slechts een klein deel (iets meer dan 10%) van uitmaakt. Omdat men daar tóch de overstap naar ‘elektrisch’ moet maken, liggen alle mogelijkheden daar nu op tafel.

Een elektrische truck is niet per se dé oplossing

Lange afstanden rijden met een volledig elektrische truck vraagt om een hele grote accu. Die is niet alleen duur maar ook zwaar, wat ten koste van het laadvermogen van de truck gaat. En soms zijn de mogelijkheden van het rijden op waterstof meer dan interessant. In Zwitserland bijvoorbeeld, waar de milieubijdrage voor een dieseltruck jaarlijks een ton kost terwijl die voor een waterstoftruck nul komma nul bedraagt. Daarom gebruikt Hyundai Zwitserland als een springplank om de Europese markt klaar te maken voor vrachtvervoer op waterstof. De eerste trucks rijden daar al door de bergen en er komen er in totaal zo’n zestienhonderd. Hyzon, een van de meest veelbelovende startups op het gebied van waterstofbussen en -trucks, verwacht dat er over tien jaar wereldwijd zo’n 100.000 waterstoftrucks rijden.

Hyzon waterstofbus

Waterstofbussen allang geen toekomstmuziek meer

In het openbaar vervoer is men misschien al een stapje verder met het rijden op waterstof gebruiken. In het Gelderse provinciestadje Zutphen gaat vervoerder Arriva volgend jaar bijvoorbeeld tien vervuilende dieselbussen inruilen voor waterstofvarianten. Uiteraard zijn er daarnaast ook plannen voor een waterstoftankstation. Dit is slechts een klein project. In Australië rijden al meer dan 100 waterstofbussen rond en zijn er ook duizenden bussen besteld. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden, zoals je ook op SustainableBus.com kunt zien.

Wie weet keert het tij

Het is op dit moment te vroeg om te kunnen zeggen dat ‘waterstof’ een veel gebruikte energiebron voor personenauto’s wordt. Maar de kans dat dat bij het vrachtvervoer en openbaar wél gaat gebeuren, is levensgroot. En daardoor zakken de prijzen van brandstofcellen en komen er ook meer waterstoftankstations. En ook de accu’s, al zijn die vrij klein in een waterstofauto, worden goedkoper. En dan zou het wel eens zo kunnen zijn, dat een personenauto op waterstof met name voor de lange afstanden en kilometervreters een heel interessant alternatief is.

Veel factoren

Natuurlijk zijn er heel veel factoren van invloed. De belangrijkste factoren zijn de prijsdaling van de accu’s voor BEV’s, en de beschikbaarheid van accu’s die je écht snel op kunt laden. We weten dat de accu’s van BEV’s goedkoper gaan worden. Maar waar die prijsdaling eindigt en in welk tempo die zich ontwikkelt, dat weten we niet precies.

Ook weten we niet hoelang het duurt wanneer er betaalbare accu’s voor BEV’s op de markt zijn, die je wél in een paar minuten op kunt laden. Ze zijn in ontwikkeling, maar niemand zegt wanneer die in grote aantallen beschikbaar zullen zijn en wat die dan gaan kosten. De prijs en beschikbaarheid van die snel op te laden accu’s hangen uiteraard sterk af van de mogelijkheden om die in enorme aantallen te kunnen produceren. En zolang de industrie de vraag niet aankan, blijven de prijzen natuurlijk vrij hoog. Als in de tussentijd ‘waterstof’ via het vracht- en openbaar vervoer beschikbaar komt, dan kan het spannend worden.

Daarom zou het wel eens zo kunnen zijn dat Toyota met de nieuwe Mirai nu nog vreselijk tegen de stroom in gaat, maar als het tij gekeerd is opeens een hele mooie troef kan uitspelen. En wie zou het de Japanners, die ook met de hybride-technologie hun nek uit hebben gestoken, niet gunnen? Wij in ieder geval wel. Al was het maar omdat goede alternatieven de markt nu eenmaal ‘scherp’ houden.

nieuwe Toyota Mirai waterstofauto

Vorig artikelBMW bevestigt komst elektrische ‘John Cooper Works’ modellen van Mini
Volgend artikelDe Aptera: vorig jaar nog een toekomstdroom, nu gewoon te koop

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in