Een nieuwe Duitse studie neemt definitief het laatste restje twijfel weg: de magnetische velden in elektrische auto’s zijn niet schadelijk voor inzittenden. Tegelijk laat het onderzoek zien dat er wel degelijk sprake is van variatie – tussen modellen, binnen voertuigen, en afhankelijk van het rijgedrag. Niet alle EV’s zijn dus gelijk als het gaat om elektromagnetische blootstelling.
Wat is er precies onderzocht?
In opdracht van het Bundesamt für Strahlenschutz (BfS) en het Duitse ministerie van Milieu voerden onafhankelijke onderzoeksinstellingen een uitgebreide meting uit. Het ging om de tot nu toe meest gedetailleerde analyse van elektromagnetische velden in personenvoertuigen.
De aanpak was opmerkelijk grondig:
- 14 voertuigen getest: 11 volledig elektrische modellen, 2 hybrides en 1 met verbrandingsmotor
- Metingen in drie scenario’s: op de rollenbank, op een testbaan en in het normale verkeer
- Magnetische velden werden op tien lichaamslocaties gemeten met geavanceerde sensoren
- Ook elektrische tweewielers (e-scooters, lichte motoren) werden meegenomen
- Kortdurende pieken van <0,2 seconden werden bewust wél in kaart gebracht, terwijl die in de huidige meetnormen vaak buiten beeld blijven
De onderzoekers maakten onderscheid tussen statische en wisselende magnetische velden en konden ze grotendeels herleiden tot componenten als de omvormer, de hoogspanningskabels en het accupakket.
Waar treden de sterkste magnetische velden op – en waarom?
Hoewel de gemiddelde waarden in alle voertuigen ruim onder de gezondheidslimieten bleven, toonden de metingen een sterk wisselend beeld. Vooral de locatie in het voertuig bleek bepalend.
- Voetruimte: hier traden de sterkste magnetische velden op, vooral bij de voorstoelen
- Romp- en hoofdhoogte: in deze zones bleven de waarden steevast laag
- Spreiding binnen één voertuig: ook tussen voor- en achterbank waren er significante verschillen
Opvallend is dat de motorisatie (vermogen, accugrootte) geen eenduidige invloed had. Een krachtigere aandrijflijn leverde niet automatisch sterkere velden op. Daarentegen bleek de rijstijl wél van invloed: bij sportief rijden, met abrupte acceleratie of remacties, werden tijdelijk hogere pieken gemeten.
Ook het inschakelen van voertuigen – een moment waarop meerdere systemen gelijktijdig actief worden – leverde kortstondige veldpieken op. In één geval werd de hoogste waarde zelfs geregistreerd bij het starten van een hybride voertuig.
Technisch ontwerp van invloed op blootstelling aan elektromagnetische velden
Een van de meest concrete uitkomsten van het onderzoek is dat voertuigontwerp invloed heeft op elektromagnetische blootstelling. Daarmee ligt er een duidelijke opdracht bij fabrikanten.
- Plaatsing van componenten zoals de inverter of HV-bekabeling maakt verschil: hoe verder van de passagiers, hoe lager het veld
- Afstand en afscherming zijn cruciale parameters om de blootstelling te beperken
- De voertuigarchitectuur bepaalt of magnetische bronnen dichter bij de vloer of zitplaatsen komen te liggen
Volgens BfS-president Inge Paulini is dit goed nieuws: “De fabrikanten hebben het in de hand. Met slimme ontwerpkeuzes kunnen lokale pieken worden verlaagd en gemiddelde waardes omlaag gebracht.”
Voor fleetowners, taxibedrijven en vervoer met lange diensttijden is dat meer dan een technisch detail. Wie voertuigen kiest waarin de sterkste bronnen gunstig geplaatst zijn, beperkt de langdurige blootstelling voor chauffeurs en inzittenden.
Meetnormen nog niet helemaal getrouw de werkelijkheid
De studie trekt ook een duidelijke conclusie over het huidige normenkader. De officiële meetmethodes, waarop ook Europese regelgeving gebaseerd is, negeren kortdurende veldpieken van minder dan één seconde. Juist die bleken in de praktijk wel degelijk voor te komen én meetbaar te zijn.
Het BfS pleit daarom voor:
- Een herziening van de meetnormen
- Opname van kortdurende pieken in risicobeoordelingen
- Technische richtlijnen voor plaatsing van HV-componenten
Dat is niet alleen van belang voor de wetgever, maar ook voor ontwerpers die proactief willen sturen op comfort en veiligheid.
Wat merk je daar als EV-rijder van?
Voor wie elektrisch rijdt, verandert er op korte termijn niets. De studie bevestigt wat veel technici al vermoedden: de magnetische velden in en rond elektrische voertuigen blijven ruim binnen de veilige grenzen. Toch laat het onderzoek zien dat er wel degelijk nuance in de sterkte van de elektromagnetische velden zit.
- Wie vaak stevig accelereert of abrupt remt, genereert meer kortstondige pieken
- In voertuigen met een slimme componentplaatsing kunnen deze pieken juist beperkt blijven
- Voor bestuurders die veel uren maken – zoals in de taxisector – kan dit op de lange termijn van belang zijn
De inzichten uit het onderzoek kunnen op termijn invloed hebben op voertuigkeuze, zeker in sectoren waar rijtijd en belasting hoog zijn. Daarmee wordt elektromagnetische belasting misschien geen doorslaggevende factor, maar wel een van de knoppen waar wagenparkbeheerders aan kunnen draaien.
Ontwerp medebepalend
De studie toont vooral hoe bepalend techniek ‘achter de schermen’ kan zijn. Terwijl veel aandacht uitgaat naar actieradius, laadsnelheid of software, komt de elektromagnetische blootstelling steeds meer in beeld bij de ontwerpteams en fleetplanners. Het is ook niet zo dat er nu een probleem is – maar omdat het kan altijd beter. Daarom kunnen we deze inzicht gebruiken om de ontwerpen verder te verbeteren.
Graphics: © Bundesamt für Strahlenschutz
