Column door Werner Budding
Het leek een zot idee, om het bij Renault geflopte accu swappen opnieuw toe te passen. Maar nu Nio in relatief korte tijd wereldwijd al meer dan 1200 wisselstations werkzaam heeft, en er al 15 miljoen swaps zijn uitgevoerd, lijkt er toch een voorzichtig alternatief voor het ijzersterke Tesla Supercharger netwerk te ontstaan. Goed voorbeeld doet goed volgen, dus er ontstaan meer van dergelijk swap-initiatieven.
Laten we even anderhalf decennia teruggaan in de tijd, 2007. De Israëliër Shai Agassi richt Better Place op; een battery switching service system, waarmee het bedrijf samenwerking zoekt met autofabrikanten. Het concept is relatief simpel. Een frame met daarin een (staande) accu kan worden toegevoegd aan de architectuur van een elektrische auto. Daarnaast levert Better Place aan autofabrikanten die het wisselsysteem implementeren een soort veredelde wasboxen, waar de auto’s van batterij kunnen wisselen. Geheel automatisch, in een paar minuten tijd. Zeker in die tijd, toen accu’s nog geen grootste prestaties leverden, was het ‘accuwisselen’ lang geen gek idee. Toch hadden alleen de merken Renault en Nissan interesse. Agassi bood de wisselstations aan voor een half miljoen dollar, naar hij beweerde, was dat de helft van de aanschafprijs van een conventioneel tankstation. Afijn, een succes werd het niet. In 2013 werd het faillissement uitgesproken, en was Agassi zo’n 850 miljoen dollar in de achteruit.
Geen mooi stukje geschiedenis waarvan je als ondernemer denkt, ‘laten we dat eens opnieuw doen’. Maar bij het Chinese Nio zien ze er wel degelijk heil in. En dat terwijl het oorspronkelijk was ontstaan vanwege de trage laadsnelheid en de beperkte energiedichtheid van de batterijpakketten van destijds. Inmiddels kun je met gemak 200 kW snelladen, en een accu van 100 kWh is tegenwoordig geen bijzonderheid meer. Waarom denkt Nio dan dat het ‘swapsysteem’ omarmd zal worden door de e-rijder?
Inmiddels kun je met gemak 200 kW snelladen, en een accu van 100 kWh is tegenwoordig geen bijzonderheid meer. Waarom denkt Nio dan dat het ‘swapsysteem’ omarmd zal worden?
Nou, het heeft tal van voordelen. Zo duurt een laadbeurt, als er geen andere Nio bij een wisselstation staat, amper vijf minuten. Da’s serieus veel sneller dan een laadbeurt aan een HPC-lader duurt. Afhankelijk van de drukte gebeurt het soms dat je bij Tesla een gereduceerde hoeveelheid energie geleverd krijgt. En bij de diverse soorten snel-laad pleinen reguleert het systeem op basis van de drukte de laadsnelheid. Daar heb je bij Nio geen last. Je komt aan rijden, de Nio stuurt autonoom de wisselbox in, en een paar minuten later ben je weg – met een maximaal 90 procent volle accu. Maar er zijn meer voordelen. De prijs van een elektrische auto wordt voor het grootste deel bepaald door het formaat accu. Lease je een Nio, dan betaal je voor de 75 kWh accu een lager maandbedrag dan voor de versie met 100 kWh accu. Je kunt er dan voor kiezen om, voor een vakantierit of een periode dat je veel lange ritten moet maken, tijdelijk een grote accu onder je auto te plaatsen. Maar er is meer. Je rijdt altijd met een kwalitatief volwaardige accu. Blijkt de accu die je ‘inlevert’ bij een swapstation in mindere staat, om welke reden dan ook, dan haalt Nio die uit de roulatie. En heeft Nio nieuwe innovaties op het gebied van accu’s, dan profiteer je daar als ‘wisselaar’ direct van mee.
Dan is er ook nog zoiets als load balancing. De grote uitdaging van energiemaatschappijen is dat de grid flink te maken heeft met pieken en dalen. Soms is er meer vraag, soms te veel aanbod. Met zo’n magazijnrek voor accu’s kun je daar als klant, wat Nio dan natuurlijk is, bijdragen aan het verlichten van de problematiek. De lege accu’s kunnen in de daluren worden opgeladen. Energiemaatschappijen hanteren dan lagere prijzen, bovendien gaat het meteen over zoveel kWh, dat een energiemaatschappij aparte, gunstige afspraken kan maken, hetgeen in het voordeel van de eindgebruiker kan zijn.
Zowel in China als ook in Duitsland wordt momenteel volop geëxperimenteerd met wisselsystemen. Voornamelijk bij bedrijfswagens als busjes en vrachtwagens kan het een uitkomst bieden. De stoptijd, en dus het gat in de bedrijfsvoering, kan flink afnemen. Een onderneming zal moeten investeren in zo’n wisselsysteem, maar is daarmee minder afhankelijk van een energiemaatschappij, die op bepaalde piekmomenten minder energie kan leveren. Wat je inmiddels ook ziet is dat de wisseltijd flink afneemt. Accufabrikant CATL biedt in Azië met de dienst Evogo al een accuwissel aan in minder dan een minuut.
De kans dat autofabrikanten in Europa of Amerika gebruik gaan maken van het wisselsysteem van Nio of van andere Chinese aanbieders lijkt vrij klein. Het valt simpelweg niet te implementeren in de huidige en moeizaam in toekomstige elektrische auto’s, waarvan de technische architectuur al ver van tevoren vaststaat. Bovendien zitten dergelijke autoproducenten niet te wachten op (nog meer) afhankelijkheid van een andere producent. Maar het grote Geely, waartoe onder meer Volvo, Geely, Lynk& Co, Lotus, Zeekr en Galaxy behoren, wil een netwerk van duizenden wisselstations opbouwen. Of zo’n wisselnetwerk succesvol wordt, staat of valt met de beschikbaarheid ervan. Nio heeft eind dit jaar 120 swapstations in bedrijf, in Europa. En eind dit jaar is het landelijke wisselnetwerk in Nederland operationeel, dat voorzien is van load balancing en dus een bijdrage levert aan de duurzaamheid van Nederland.
